Die einde

VAN CORCUBION NA FINISTERRE - NA DIE EINDE VAN DIE WÊRELD

En toe is dit die einde! Kom ons begin egter by gister oggend want ons dag het gister 23:00 geeindig.

Na die gewone nag van slaap saam met ander pelgrims, is ons met koffie en roosterbrood bedien. Dit was goed om die verskillende pelgrims se stories en redes vir die Camino aan te hoor. Dalk kan ek later daarvan vertel.

Ons is omtrent 10:00 by Finisterre. Die laaste twee kilometer stap ons kaalvoet oor die mooiste strand. In Finisterre gaan sit ons eers vir koffie en die wi-fi ding. Wie loop ons raak, die Amerikaner wat ons in Melide agtergelaat het. Ons gesels eers weer oor die reis en sy reis in besonder.

Ons het besluit om eers vanaand die reis af te sluit by die verste punt wes. Daar wil ons die son sien ondergaan. Ons bespreek in by die Albergue, kry twee koues en stap strand toe. Die water is helend op ons moeë lywe. Ons drentel deur die dorp, rus 'n bietjie en kook vir ou laas pasta met mossels uit die dop, tuna en parmasankaas en natuurlik 2010 oesjaar. (Wyn is goedkoop!). En toe is dit tyd.

Ons trek ons stapskoene aan wat ons getrou gedien het en stap 20:00 die bult uit na die ligtoring by Cabo de Finisterra. Op pad keer 'n vrou ons voor. Sanet kom van die Kaap en het die hele roete alleen gestap. Sy is op pad terug en wil nie alleen die berg af in die donker nie. Sanet deel vinnig haar storie. Sy het haar geld, foon en bankkaarte op haar reis verloor. Sy het egter aanhou stap. Daar was genoeg engele om te help en te voorsien. Sy het egter geen foto's om te wys nie, want die foonkamera is ook weg.

Jy stap saam met ons terug, kom! Ons neem die foto's waar jy ook al wil staan en e-mail dit vir jou. Sy stap weer saam met ons tot by die einde. By die bordjie "00.00 km" stop ons, ons het nooit beplan om tot hier te stap nie, maar die reis het ons hier uitgebring. Ook vir hierdie deel van die reis kry ons 'n Compostella.

By die kruis op die verste punt plaas ek my Taize-kruisie. Dit was die ander groot kruispunt in my lewe. Die oomblik is vir my en Ansie emosioneel. Ons het goedheid en genade beleef. Ons was nie op weg nie, die Weg was met ons. Soos iemand skryf: "Ek was aan die einde van die wêreld, maar die Camino gaan nog verder." Ons sluit die reis af op 'n besondere persoonlike manier. Ons deel dit met Sanet en ek sing Ubi caritas...

Dan sit ons en wag vir die son om hier om en by 22:00 onder te gaan. Vir 'n uur lank kyk ons na die son, hoe die kleure verander, hoe sy vorm verander. Ek dink weer oor hoe bevoorreg ons is om hier waar Jakobus die evangelie gebring het, te besef die Son van geregtigheid skyn oor ons.

Ons stap saam die berg af, die reis is voltooi. Bykans 500km en 22 dae later, sonder dat ons een dag nie in staat was om te kon stap nie. Ons kon elke dag eet en slaap, ons was elke dag meer bevoorreg as baie ander.

Van vandag af is ons toeriste, of dalk ook nie.? Ons is egter vir eers klaar gestap en klaar in 'n slaapsak geslaap. Ons rus vandag in hierdie pragtige dorpie, dan twee dae in Santiago en twee dae in Madrid. Ek sal later die blog opvolg wanneer ek bietjie meer reflekteer, maar vir eers weer dankie aan almal wat saam gereis het, opmerkings op die blog geplaas het en vir soveel gelukwense.

Johan en Ansie
Ultreia, suseia, Deus adjuva nos!

VAN OLVEIROA NA CEE EN CORCUBION

Vanoggend wou ons nie opstaan nie. Ons kliphuisie was heerlik koel en dit was die stilste nag in 'n baie lang tyd. Ons is egter vroeg op die pad na 'n ontbyt van koffie en brood met konfyt. Ons stap die dorpie uit en nou sien ons eers werklik hoe groot windkrag hier is. Ek weet van die drie windlaaiers by Darling in die Kaap. Hier op die bergtoppe, so ver soos die oog kan sien, staan hulle ingeryg. Waarom nie meer daarvan in  SA nie?

Ons stop 5 km later vir 'n onbytaanvuller, koffie en koek. Daar lê ongeveer 13 km voor ons met geen stopplekke nie. Ons stap verby 18de eeuse kruise en kerke. Ek probeer van die water met helende uitwerking by San Pedro Martir en dan sien ons die Atlantiese Oseaan voor ons. Ons het inderdaad tot by die see gestap.

Ons gesels onderweg oor ons belewenis van hierdie reis, ons praat oor God, godsdienste en geloof. Ek sê vir Ansie dat ek vermoed haar Moslem kollega verstaan dalk meer van  die pelgrimsreis waarmee ons besig is, juis omdat dit vir hulle so belangrik is om die pelgrimstog na Mekka te onderneem.

Ons besluit om in Corcubion oor te bly, maar die enigste verblyf is nog 'n km weer die berg uit. Ons slaap vanaand oor in Alto San Roque. Die plek was gebou na die Prestige olieramp, was dit in 2002? Vrywilligers bestuur die albergue en ons ontmoet vir Jose en Josefine.  Jose het reeds twee boeke oor die Camino geskryf en hy haal sy notaboek uit wanneer hy ons uitvra oor ons redes. Waarom stap die protestantse priester en sy vrou die Camino?

Die pelgrims wat die een na die ander hier inkom, het almal een doel voor oë: Hulle wil die son sien sak aan die einde van die wêreld. Dan is die pelgrimstog eers voltooi, of is dit? Josefine verduidelik hoe die Camino haar lewe verander het en sy  nou as vrywillger uit Swede in haar verloftyd die albergue kom bestuur. Sy en José kook vanaand vir ons almal. Hulle doen moeite om ons almal, uit versillende lande, tuis te laat voel.

Ons praat oor die innerlike reis, hoe die reis jou lewe impakteer, die lesse wat die Weg jou leer, maar dalk eers later na vore sal kom. More, DV, stap ons die laaste ongeveer 12 km. Ons sal dit soos elke dag weer met dankbaarheid stap. Dankbaar vir bykans 500km sonder enige groot probleme wat ons verhinder het om te kan stap.

Ons is dankbaar vir Sy groot genade.

Êrens laat iemand hierdie nota agter: "Here as ek nie in U glo nie, waarom volg U my elke dag op hierdie weg?" Dalk som dit die Camino die beste op.

VAN NEGREIRA NA OLIVEIROA

Wat jy ook al beplan op jou stap, moet net nooit in Negreira se munisipale Albergue oorslaap nie. Dit is 'n sauna! Tot hoeveel die temperatuur in die plek gestyg het, kan ek nie eers raai nie. Slaap was onmoontlik en toe die reisiger, wat laaste ingekom het gisteraand, se wekker 05:00 afgaan, maak ek vir Anise wakker (Dit het sy voordele om doof te wees.)

Ons stap net voor 6 in die donker uit. My koplamp soek die merkers, die nou al bekende geel pyle, en binne 'n paar minute stap ons die donker woudpaadjie teen die berg uit. Wat 'n belewenis, dis koel, doodstil en net die lig van die koplamp om die roete aan te dui.

Ons wou weer net ongeveer 22km stap. Die feit dat ons 06:00 op die pad is, beteken ons is by ons heeltemal te vroeg by ons volgende slaapplek , weer tussen niks en nerens. Ons besluit om deur te druk en stap 33km tot by Olveiroa. Hoe warm was dit? 19:00 in die restaurant lees die temperatuurmeter 38 grade. Ons drink bottels water uit, wat gelukkig volop is. Vanmiddag het ons weer sommer by 'n plaashuis se erf in gestap en daar getap.

Ek het natuurlik toe ons hier aankom nie lus vir 'n munisipale albergue nie en stop by die Pension en vra om 'n kamer te sien - €30 vir 'n kamer met 'n dubbelbed, die badkamer word gedeel. Die privaat  Albergue is €24 vir ons twee. Ansie sê ons moet na die munisipale Albergue gaan kyk.

Nou liewe vriende, in meer as 40 grade en doodmoeg, wil jy nou of met jou vrou argumenteer, of die raad vat wat die Amerikaanse vriend gegee het: Vir 'n gelukkige huwelik "alway say yes dear".

Die munisipale Albergue is om die draai. Dit is ou kliphuisies wat herstel is en omskep is in verblyfeenhede. Die dame aan diens het 'n boodskap op die toonbank gelos: Kies vir jou 'n bed, ek is 19:00 terug dan kan jy kom betaal. Ons stap deur en kyk. Aan die oorkant van die pad is 'n huisie, deel van die opset met privaatbadkamer, twee beddens onder en drie bo. Ansie reken ons vat hierdie beddens. Ek wys haar daarop dat indien ek na die badkamer kyk, die eenheid vir gestremdes bedoel is. "Het jy enige gestremdes op die pad gesien?" vra sy.

Ons pak af, stort, was klere en kry 'n koue bier. Die kroegman maak ons beker vol deur brood en kouevleis saam te gee - geen ekstra kostes nie - tappas! Ons gaan lê eers 'n rukkie en gaan eet toe by die privaat Albergue se restaurant die Peregrinos menue. Die kos is te veel, maar die eienaar kom vra of ons nog wil hê.

Dis 19:00 en ek moet gaan betaal. Die dame by ontvangs erken ons SA-pelrgimspaspoorte en vra wat ons bednommers is. Ek sê "die honeymoon suite". Sy sê, "O, julle is in die klein eenheid, geen probleem, geniet." Sy maak ons beker verder vol. Hierdie kliphuisies is heerlik koel binne en dit is net ek en Ansie - privaatheid! Ons hoop op 'n goeie nagrus na 'n lang dag.

Ons praat weer vandag oor die reis. Wat het ons alles van mekaar geleer en wat kan ons vir die toekoms saamneem? Eintlik besef ons net weer met hoe min jy kan klaarkom, tot waartoe jy regtig in staat is, hoe die reis makliker is wanneer jy saam met iemand reis. Jy besef die voorreg van saamreis, al is jy en jou reisgenoot twee teenoorgestelde pole. Dit is wat die reis juis suksesvol maak. Die geheim bly om uit beide pole se krag te put.

Ons stap nou al weke deur plase en sien hoe die boere voer baal en "rap" vir die winter. Daar word voorsiening gemaak. Tog kry elke bees steeds elke dag wat hy/sy nodig het. Ons dink daarin is ook 'n les. Jy het genoeg vir elke dag, maak voorsiening vir môre sonder om jouself vandag te wil te kort doen omdat jy  bang is vir môre. Dit wat jy droom om te doen, doen dit nou. Moenie uitstel nie, want as jy nou uitstel, is die kans goed dat jy dit nooit gaan doen nie.

Ons het ongeveer 30 km oor tot by die see - Finisterre. Ons beplan om dit in twee dae te doen. Dalk kan ons egter al môre-aand by Cee of Corcubon met ons voete in die see sit. Ons reis nader sy einde.

Praktiese raad: (Vergewe my indien ek goed herhaal)
Kyk mooi watter tyd van die jaar jy stap. Bring dalk net 'n laken. Orals is daar kussings en komberse indien dit koud is.
Ons het met al die water drink iets soos 'n poeier-koeldrank gemis. Sit vir jou 'n pak Game in. Jy hoef dit nie elke dag te drink nie, maar dit kan 'n goeie afwisseling wees. Ons het nog geen slegte water gedrink nie.
Een bord tussen twee mense is genoeg.
Het ek al iets gesê oor 'n generiese slaappil en oorpluisies?

Dankie vir julle mooi woorde op ons blog, ons waardeer dit steeds.
Groete

VAN SANTIAGO NA NEGREIRA

Ons slaap gister in 'n Albergue in die ou stad. Ons is net drie in die kamer, maar die temperatuur hang hier bo 38grade. By 21:30 gaan lê ons maar om te kyk of ons kan slaap. Ek vermoed dit was om en by 23:00 toe die kuier van alle kuiers onder ons kamervenster uitbreek. Die ergste hitte is toe verby, met die gevolg dat die Spanjaarde begin partytjie. Nodeloos om te sê, slaap was min en ons verslaap sodat ons eers by 08:00 begin stap.

Ons laat die stad agter, kyk terug hoe die katedraal teen die son afgebeeld word en stap die stilte tegemoet. Hierdie is 'the road less travelled'. Nie baie pelgrims stap Finisterre toe nie. Dit is egter weer berg uit en toe ons 30 min later pap nat gesweet is, weet ek; vandag het ons moeilikheid. Ansie stap nog met n siek lyf ook.

Ons stap by 'n huis in en vra die tante so deur die kombuisvenster vir water. Sy tap onmidddelik 'n glas en gee vir Ansie. Ons wil graag die bottels ook volmaak. 'Natuurlik', en sy spoel dit uit en vul dit vir ons. Sy maak ons bekers vol.

Ons stop by 'n rivier sodat Ansie eers kan swem. Ek trek skoene uit en hang my voete in die water. Die rivier is nie so koud soos die wat ons al beleef het nie, maar verfrissend. Die son staan stil toe ons na 14:00 by die albergue aankom waar ons wil oorslaap. Dis buite die dorp en hier is niks behalwe n koeldrankmasjien. Vanaand is ons op die noodvoorraad pakkie pasta. Die 22km was moordend en môre word nog 'n warm dag voorspel.

Die roete raak al meer uitdagend omdat dit nie goed gemerk is nie en slaapplek nie so geredelik beskikbaar is nie. Maar dit is wanneer jy fyner moet oplet, na rigting moet soek dat die weg 'n leermeester word. My medepelgrims vanaand kan jy ook sien is pelgrims. Verskeie sit met notaboeke en skryf die dag se ervaring neer, sif deur die gebeure om die lesse van die pad op te teken.

Ons praat oor die beste roete, waar sal ons kan oorslaap. Die gidsboek beveel aan dat daar ekstra proviant gepak moet word. Dit is egter Sondag en die winkels is gesluit. Tog het ons nou al geleer, die weg voorsien. Iemand sal weer ons pad kruis om ons beker vol te  maak en ons sal heel moontlik weer kan help om 'n ander se beker te vul.

Tot môre (en Wi-fi)

MONTO DE GOZO NA SANTIAGO

Vanoggend ongeveer 08:15 stap ons Santiago binne. Saam met ons stap nog 'n Suid-Afrikaanse vrou. Sy is deel van die Bloemfontein groep. Dit was 'n goeie besluit om net buite Santiago oor te slaap. Dit is stil wannneer ons die plein voor die katedraal betree, bykans onvoorbereid? Ons dwaal rond asof ons nie mooi weet wat om nou te doen nie. Dit is die einde van die reis en ook nie.

Ons stap die katedraal binne met steeds hierdie verwarde gevoel van wat maak ek met my emosie en watter emosie beleef ek regtig. Ek stap deur die katedraal en poog om alles net te adem. Ek en Ansie gee mekaar ruimte om elkeen sy eie belewenis te smaak. Daar is verskeie  kapelletjies binne die katedraal waar daar in heel party 'n eucharistie in 'n spesifieke taal aangebied word. Ek wil brood uithaal, wyn en die ander nader roep. (Ek het  nie wyn by my nie, wel brood).

Ek stap die trappe af na waar die oorskot van Sint Jakobus lê. Daar kniel ek en prewel 'n kort gebed. Daar is nie werklike stilte nie. Ek stap weer uit en gaan sit langs Ansie - in stilte. Later beduie ek haar waar die oorskot van Jakobus lê. Ons beweeg weer deur die katedraal en besluit by 09:00 dat dit tyd is om ons compostellos te gaan haal.

Die ry is gelukkig relatief kort. Ons ontmoet die ou bekendes van die reis en nog Suid-Afrikaners. Voor by die toonbank moet ek my rede vir die reis merk. Nee, beslis nie godsdienstig nie, ook nie toerisme nie, eerder spiritueel. Ansie merk dieselfde. Ons stap uit, neem foto's en neem afskeid. Ons Italiaanse vriende is ook daar, ons  moet eers gaan saam koffie drink.

Ons kry verblyf, eet vinnig 'n broodjie en toe terug na die katedraal vir die 12 uur mis. Ons beleef dit as chaoties en na 45 min, waar kinders in een van die kapeletjies gedoop is, toeriste in en uit loop, besluit ons dat dit eers genoeg is. Tog is daar 'n moment in die Spaanse diens waar ek die skoonheid van die aanbidding waardeer. Dalk was dit die orrel en samesang wat my terug gevat het na 'n tyd in die verlede, was dit dalk Taize of dalk 'n NG Kerk toe ek 'n kind was, daar waar my reis begin het met die vals Portugese munt wat my pa by die Shell garage vir my gekry het?

Ons kom stort, vul voorraad aan vir die reis wat môre verder gaan. Ons dwaal deur die pragtige stad, maar ons is nog nie toeriste nie. Ons is nog steeds peregrinos wat môre die reis voortsit. Dus liewe vriende, die verhaal is nog nie verby nie. Nou is dit steeds 'Ultreia'. Finesterre lê net 'n Comrades ver - 86.7 km.

Groete

Praktiese raad:
Ons het nooit gesukkel om selfone/kameras te laai nie. Meeste plekke het kragpunte.
Bring werklik min klere. Ek het met twee stelle gestap en een stel vir saans en slaap.
Los so gou moontlik onnodige goed agter, iemand anders kan dit dalk gebruik. Dit is deel van die reis.
Medikasie: ons het niks gebring vir verkoue nie en moes koop. Onthou ook 'n antiseptise salf. Zamboksalf is wonderlik vir lippe, voete en bytplekke. Hier is genoeg apteke. Ansie se bottel hoesstroop was R40, ek vermoed dis wat ons by die huis ook sou betaal.

VAN SANTE IRENE NA MONTO DO GOZO

Dit is 18:00 wyl ek nou hier skryf. Die temperatuur op my selfoon sê dit is 34 grade. Vanmiddag 15:00 was dit 32. Ons kook, wel seker nie heeltemal letterlik nie maar tog ook figuurlik. Die sweet loop my af, maar ons is slegs 4 km van die katedraal waar ons more klaarmaak. Waarom dan nie maar deurstap en vandag klaarmaak nie? Ons wil nie deel wees van die massa mense wat vandag klaar gemaak het nie. Ons hoop om môre oggend om en by 7 uur die laaste 4 km te stap. Verder wil ons goed rus want Sondag stap ons verder. Ons beskou dit ook as 'n voorreg dat ons reis so kon uitdraai.

Spanje het ook nou skoolvakansie, iets wat jy kan oorweeg in jou eie beplanning om die Camino te kom stap. Dit was 'n goeie besluit om bietjie terug te hou sodat die massa eers kon aanbeweeg. Ons het in die begin oor die reen gekla, nou wens ons weer dit wil afkoel. Maak jou gereed dat van Sarria af dit 'n bietjie wild raak op die Camino en hier na Santiago se kant toe erg gekommersialiseerd. Kyk verby dit en bly fokus op jou reis. Moenie oordeel nie, jy beroof jouself van te veel vreugde.

Was hierdie reis die moeite werd? Verseker! Dit was die eerste keer in ons getroude lewe dat ek en Ansie 24/7 vir amper 3 weke in mekaar se geselskap was. Dit was goed om weer op hierdie weg waardering vir mekaar te kon kry, weer 'n nuwe stukkie begrip.

Daar is egter ander lesse wat die Weg ons geleer het. Hierdie lesse kan ek nie nou in woorde omskryf nie, trouens ek dink hulle is op ons harte neergeskryf om later eers na die oppervlakte te kom. Dit was 'n reis na binne waar elke dag se treë genoeg was. Ek wonder nou hier of ons in die lewe nie meer treë in 'n dag wil inpas as wat nodig is nie, en so mis ons soveel vreugde, van die lewe en van mede-pelgrims.

Ons het mense ontmoet, ek dink aan die Italianers wat jy instinktief aanvoel dat jy hierdie mense weer wil sien, trouens dat julle sou kon vriende word. Kan daar, in die toekoms, hierin iets opgesluit lê? Die kans is goed dat ons vir Stephni van Bloemfontein ook weer sal sien. Dit is sommer van die mense met wie ons die reis gedeel het. Dan is daar "Voetjie" van Japan. Ons weet nou nog nie haar naam nie, maar as ons stop, verpoos of oorslaap is die jong meisie met haar seer voete en innemende glimlag daar. Op 'n vreemde manier ontwikkel daar 'n band tussen ons en nog ander soos sy.

Dit was vir my goed om ook oor ons land te reflekteer. Of ek nou by nuwe waarhede uitgekom het, weet ek nie, maar my gewaarwording is dat ek bietjie in 'n naïwe politieke korrekte borrel vasgevang is. Ons land figureer nie op die radarskerm van mense hier nie. Die wat wel iets weet, weet van Mandela wat besig is om te sterf.

So sou ek nog honderde sake kon noem waaroor daar op hierdie weg tyd was om in stilte te reflekteer. In 'n sekere sin was dit dan ook 'n kontemplatiewe reis. Hoe ons more gaan voel wanneer ons die katedraal binnestap, weet ek nie. Dit kan mos nou enige van 'n miljoen emosies wees, maar ons gaan dit embrase as deel van ons reis. Want die reis ís goed.

Praktiese raad:
Daar is baie plekke langs die pad om by te kan eet en drink. Kyk egter mooi na die kaart, dit word daarop aangedui. Maak dan seker dat wanneer jy 'n lang stuk moet stap, daar iets is om te eet en te drink. Hou maar 'n noodvoorraad by jou soos vrugte, koekies, yogirt of brood en kaas. Dit is nie regtig swaar om te dra nie.

Elke persoon se begroting lyk anders, supermarkte het goed gewerk om ons kos daar te koop. Jy kan kos maak in meeste Albergues. Die perigrino's menue is egter net so goeie waarde vir geld. Ons het dit gereeld afgewissel. (Ons werk op 'n begroting).

Water is geen probleem nie. Jy kan orals jou bottel volmaak. Daar is orals drinkbare waterfonteine. Ons het baie water gedrink want dit was geweldig warm. Jy hoef dus nie bottel-water te wil koop nie. Wel dit sal onprakties wees.

Groete en dankie vir die saam reis. Nou begin dit eers.
Suseia!

VAV MILEDE NA SANTA IRENE

Jammer die plasing is so laat, maar ons slaap toe gisteraand by 'n Albergue tussen niks en nerens, geen wi-fi, geen restautant of kafee. Kom ek begin voor.

In Melide waarsku die Italianers ons dat verblyf nou 'n probleem raak. Een van die redes waarom ons meer per dag gestap het, is juis verblyf. Ons beplan om bv 20 km te stap,maar dan is verblyf op 14 km - te naby of dalk op 25 km. Gister wou ons by 25 km oorslaap net om daar te kom en te hoor dit is vol. Volgende dorp - nog 5 km en dit is bloedig warm. Ons stap terwyl ons vra wat wil die Weg ons leer.

In Santa Irene is die eerste Albergue ook vol, 300m straat af is die oulikste munisipale Albergue. Mooi nuut, vars en skoon, maar geen ander fasiliteite nie. Ons ontmoet 'n vrou uit Bloemfontein wat vir Ansie keel-medisyne gee. Ons deel weer met haar 'n eetdingetjie. Ons is nou altwee siek, maar ons hou.

Vanoggend dink ek weer aan die pad. Daar is daagliks pelgrims saam met jou op reis. Jy hoef nie te vra vir wie jy iets moet beteken nie. Hulle is daar, soos die Amerikaner met wie ons ons pot pasta kon deel. En dan loop ons hom weer later raak en hy nooi ons vir koffie - onbepland. Probeer sien raak vir wie jy elke dag iets voor kan beteken, en doen dit net.

Ons stap deur die mooiste dele van die land en is dankbaar vir elke belewenis. Ook die swaarkry is goed, dit leer mos volharding. Ons moet ons koppe, nou 8km van Santiago weer reg kry om te besef die einde van die pad is nie vandag of more nie, maar volgende week by Finisterre. Ons sien uit om hierdie deel van die tog af te sluit. Na ongeveer 400km is ons opgewonde oor die reis.

Ultreia

VAV MILEDE NA SANTA IRENE

Jammer die plasing is so laat, maar ons slaap toe gisteraand by 'n Albergue tussen niks en nerens, geen wi-fi, geen restautant of kafee. Kom ek begin voor.

In Melide waarsku die Italianers ons dat verblyf nou 'n probleem raak. Een van die redes waarom ons meer per dag gestap het, is juis verblyf. Ons beplan om bv 20 km te stap,maar dan is verblyf op 14 km - te naby of dalk op 25 km. Gister wou ons by 25 km oorslaap net om daar te kom en te hoor dit is vol. Volgende dorp - nog 5 km en dit is bloedig warm. Ons stap terwyl ons vra wat wil die Weg ons leer.

In Santa Irene is die eerste Albergue ook vol, 300m straat af is die oulikste munisipale Albergue. Mooi nuut, vars en skoon, maar geen ander fasiliteite nie. Ons ontmoet 'n vrou uit Bloemfontein wat vir Ansie keel-medisyne gee. Ons deel weer met haar 'n eetdingetjie. Ons is nou altwee siek, maar ons hou.

Vanoggend dink ek weer aan die pad. Daar is daagliks pelgrims saam met jou op reis. Jy hoef nie te vra vir wie jy iets moet beteken nie. Hulle is daar, soos die Amerikaner met wie ons ons pot pasta kon deel. En dan loop ons hom weer later raak en hy nooi ons vir koffie - onbepland. Probeer sien raak vir wie jy elke dag iets voor kan beteken, en doen dit net.

Ons stap deur die mooiste dele van die land en is dankbaar vir elke belewenis. Ook die swaarkry is goed, dit leer mos volharding. Ons moet ons koppe, nou 8km van Santiago weer reg kry om te besef die einde van die pad is nie vandag of more nie, maar volgende week by Finisterre. Ons sien uit om hierdie deel van die tog af te sluit. Na ongeveer 400km is ons opgewonde oor die reis.

Ultreia

VAN PORTOS NA MELIDE

Dit lyk of die plan werk om so 'n bietjie terug te hou. Die pad was lekker stil en ons het gemaklik gestap. Hierdie deel van die Camino is inderdaad baie makliker. Die pad is min of meer gelyk met matige opdraendes en afdraendes.
Dit wil egter lyk of die goggas van die Camino ons gisteraand getakel het en dit by 'n privaat Albergue. Ons het voor die tyd gereken ons sal dit vryspring, juis omdat die inligting wat ons kon kry, reken dit gebeur meer op die eerste deel van die Camino. Vind dus maar uit wat julle sou kon saambring om jou hierteen te beskerm. Ons smeer nou 'n antiseptiese roompie vir die irritasie. Ek het ook antihistamien gekoop omdat die allergie sedert Sarria my onderkry.
Ons ontmoet verskeie mense op die roete. Elkeen stap egter sy of haar eie pas en ons loop mekaar so tussen die dorpe en die slaapplekke raak. So ver was dit egter net enkele Suid-Afrikaners wat ons op die pad gekry het. Die meerderheid bly maar Spanjaarde. Omdat taal 'n kwessie is, is die kommunikasie dus ook min. Tog maak almal, tsv hulle seer voete, blase en ander skete dit van dorp tot dorp. My vermoede is dat baie min pelgrims tou opgooi. 'n Italiaanse man en vrou (60) het in 'n maand van die begin van die roete gestap tot waar ons nou is. Hulle maak die bykans 800km dus in ongeveer 5/6 weke se tyd klaar. Dan is daar die jongman wat van Brasilië kom en na 25 dae hoop om die roete môre te voltooi. Dit klnk te veel na 'n wedloop.
Maar, in ons eie koppe begin dit voel of ons ook nou wil klaar maak. En tog wil ons nog Finisterre toe ook stap. Ons was beide stil op die pad vanogged, elkeen besig met sy eie interne reis, elkeen besig om te probeer put uit die reis. Ons weet egter nou dat jy nie met enige vooropgestelde idees die reis moet aanpak nie. Dit is 'n perlgrimstog saam met die Pelgrim. Hy moet doen wat Hy moet doen. Die resultaat van die reis is dus nie Santiago of Finisterre nie, maar êrens in die toekoms, vertrou ons, sal die resultate sigbaar word.
Die kruis op die foto (dis nou as die foto aangeheg is) het my vanooggend in 'n kerkie opgeval. Christus se een hand is los van die kruishout en hang bykans uitgestrek, uitnodigend na die pelgrim voor Hom. "Wees U hulle krag in moegheid..."
Groete en weer dankie vir die boodskappe wat ons ontvang.

VAN PORTOMARIN NA PORTOS

So, na 'n nag se slaap tussen twee jong meisies en 'n klomp jonges wat nog laat gekuier het, het ons 06:45 in die pad geval. Ons koppe was vanoggend by ons kinders. Hesta het gister uit die hospitaal gekom nadat haar verstandtande verwyder is - onbepland. WJ en hulle 'band' vertrek môre op hulle bekenstellingstoer van die vrystelling van hulle nuwe cd, Eerste Reën. Ons kon darem op Youtube na een van die snitte luister en daar wag vir my 'n cd by die huis. Ons het vanoggend met hulle gepraat en onder omstandighede klink hulle goed. Dankie Marieke, Alta en Callie, ons waardeer.

Ons het toe gekies om by Portos oor te slaap. In Engels noem hulle dit 'n hamlet, so 'n plekkie tusen die plase waar daar niks gebeur nie - salig. Ons slaap in 'n privaat Albergue waar daar net 8 in die kamer is. Hopelik rus ons goed vannag. Ons het heerlik geëet aan die peregrino's menu; pasta sop, varkvleis en chips en weer die amandeltert met port.

Nadat ons vanmiddag ons sakke afgelaai het, het ons so 5 km gestap, heen en terug, om na 'n ou kerk te gaan kyk. Die kerk dateer uit die 15de eeu waar die ridders hulle self gevestig het. Die stilte van die ou kerkie adem iets van die mistieke van die pelgrimstog. Soos Brierley in sy gids skryf: Jy kan of gaan soek na heilige plekke of na die innerlike heiligdom. Die reis na binne bly steeds goed. Ons praat op die pad oor die eenvoud van die lewe en hoe om die eenvoud in die alledaagse te vind.

Is ons probleem nie juis dat ons altyd dáár wil wees nie? Dalk is dit ons dilemma in SA. Ons westerlinge is geleer dat sin, hoop en betekenis in die itopia van môre te vinde is en die Africans vind dit weer in die verlede. Indien ons almal mekaar net in die hede kon vind... Indien ons net kon verstaan dat betekenis, vrede, God self, in die hier en die nou is. Die Koninkryk is inderdaad hier en nou binne ons.

Die roete was weereens maklik en gemaklik. Dit bly steeds 'n stroom van stappers (ek huiwer om te sê pelgrims) wat nou stap om by Santiago uit te kom. Ons het reeds besluit dat Santiago nie die einde van die pad gaan wees nie. Ons gaan verder stap tot by Finisterre.

Praktiese raad (ongetoets). Indien jy nuwe skoene het, bring vir jou ekstra binnesole saam. Na 300km sou ek graag net my binnesole wou vervang. Indien jy met ou skoene gaan staap, sit vir jou nuwe binnesole in. Jy kry dit oral te koop.

Ons stap steeds goed met geen probleme nie. Natuurlik is ons lywe en voete na meer as 300 km moeg, maar net 'n oomblik se rus bring nuwe krag. Verpoos dus by die waterstrome, fonteine en stalletjies wat deur vrywilligers beman word. Haal jou rugsak af wanneer jy stop, moenie wil stáán en iets geniet nie, sit, verpoos en geniet werklik.

Ons vertraag nou die pas en hoop om Saterdagoggend Santiago binne te stap. Nou geniet ons egter steeds elke nuwe ervaring. Indien jy die fliek The Way kan kyk voordat jy kom stap, doen dit beslis. Dit is 'n getroue weergawe van wat jy te wagte kan wees. Moet egter nie  kom stap net om 'n staproete van ??km te kom doen nie. Vir my en Ansie is die pelgrimsreis die moeite werd en ons herinner onsself deurendtyd daaraan. Hier is dit waar dat die Gees waai waar Hy wil.

Ultreia. 

VAN SARRIA NA PONTOMARIN

Om 'n sertifikaat te ontvang moet jy die laaste 100km van Sarria af stap. (Jy moet ook twee stempels per dag in jou pelgrimspaspoort kry). Die gevolg is dat dit nou soos skooltoere in Margate lyk. Hier is honderde skoolkinders wat op ondersteunende toere op pad is na Santiago. Daarmee saam is daar nog 'n menigde wat die laaste stuk van die Camino wil aandurf. Skielik is dit net te gekommersialiseerd. Ons vrede word versteur.

Dit is egter mos die uitdaging van die lewe, om in alle omstandighede van uit die vrede te leef en nie toe te laat dat ander jou van jou vrede beroof nie. Ek dink die afgelope dag of wat so oor ons land. Die omvang van die armoede tref jou wanneer jy op 'n afstand vanuit Europa daaroor besin. Dit stem ons bykans weemoedig wanneer jy hier die vullesverwyderaars sien, wat van die laagste sosiale stand is, wat steeds hulle werk met 'n stuk werksetiek doen. Wat sal tog van ons land word......

Die pad vandag was die maklikste tot dusver. Ek verstaan nou waarom vriende wat hierdie laaste deel van die Camino gestap het, dit met net sandale gedoen het. Die 300 km wat ons reeds afgelê het, vat egter nou aan ons voete. Ons enkels en bene is seer. Ons moes vanoggend ons opnuut moitiveer om op die pad te klim. Ons het egter net meer as 23 km gemaklik gestap. Vandag was dit heel pad bewolk en mistig, wat die stap natuurlik vergemaklik het.

Met die massas mense is daar vanaand nie genoeg verblyf in die dorpie beskikbaar nie. Ons was vroeg hier en bly in die slegste omstandighede tot dusver. Ons plan was om vanaand self kos te maak. Lieflike groot kombuis, maar geen eetgery of 'n ketel nie. Al die ander Albergues met kombuise het eetgery en potte. Hier is ook geen wi-fi, hoop om by 'n kroeg te kan gaan stuur. Die storte is oop, dus geen privaatheid. Maar, jy speel met die kaarte wat jy gedeel word, want dit kan steeds 'n wen-hand wees. Dit is tog 'n pelgrimstog.

Dan slaap ek vanaand tussen twee jongmeisies. Die beddens aan die een kant is teenmekaar geskuif en aan die ander kant waar jy inklim so 'n 12 cm spasie. Ansie slaap op die stapelbed bokant my (sy staan nie op in die nag nie). Hoe ons vanaand gaan slaap, weet ek nie. Die kamers is erg bedompig.

Ons plan is om die laaste 80 km na Santiago te vertraag om eers Saterdag oggend daar aan te kom. Ons wil ook die groot oorslaapplekke vermy en eerder op die kleiner plekkies slaap. Ons sal môre weet of die strategie gaan werk.

Praktiese raad:
Skeur die deel uit die gidsboek wat jy nie gaan stap nie, gooi dit weg. Ek skeur elke dag die dag se roete uit die gidsboek wat ons beplan om te stap en sit dit in 'n A4 zip lock sakkie. Die vou ek weer op en sit dit in my broeksak. Dis net makliker as om kort-kort die boek êrens te moet uithaal. Saans bêre ek dit weer.
Ons stap tot net buite die dorp, sit dan rustig en bestudeer die verskillende Albergues. Die privaat Albergues is gewoonlik duurder, maar meer "luuks" en stiller. Dit lyk ook of die ouer pelgrims by die privaat Albergues oorbly.
Jy weet nie wat jy kry by die munisipale Albergues voordat jy nie in is nie!